رابطه عمیق خرد و اسلام


تهمت زدن یک فعل است و تهمت سراپا دروغ فعل بسیار بدتریست...

وقتی می‌گویند اسلام مخالف عقل و خرد است انسان از این تهمت که از روی نادانی ( عدم شناخت ) و اتکا به سخنان دروغپردازان است، تعجبی نمی‌کند اما برای مثال اگر به کسی که 20 سال است که صرافست، بیایند و بگویند و به دیگران تبلیغ کنند که تا حالا طرف به گوشش هم اسم دلار نخورده ، جدا از اینکه تهمت زده اند، دردش بیشتر از این است که تهمت ناروائیست و وصله ای بسیار ناجور...!

خلاصه اینکه درد دارد وقتی در اسلام اینقدر به تعقل سفارش شده آنوقت چند نفر که چیزی از فلسفه سر در نمیآورند و با  copy - paste رشد کرده اند،بیایند و چنین تهمتی به اسلام بزنند که:

اسلام مخالف خرد ورزی‌ ست...

اصلا بگذریم، نقد هم نقدهای قدیم...


جایگاه عقل و خرد ورزی در اسلام ؛


ـ پیامبر (ص): دانش، منشأ هرگونه خیری است.
ـ امام علی (ع): دانش، گمشده مؤمن است.
ـ پیامبر (ص): سوگند به خدایی که جانم به دست اوست، هیچ دانشجویی به خانه آموزگار دانشمندی رفت و آمد نمی کند، مگر آنکه خداوند برای هر گامش عبادت یک سال را می نویسد.
ـ پیامبر (ص): هنگامی که مرگ جویای دانش در رسد و وی در جستجوی دانش باشد،

شهید مرده است.

ـ پیامبر(ص): دانش، دوست مؤمن است.


ـ امام علی(ع): همواره در پی دانش باشید که طلب آن واجب است.
ـ امام علی(ع): دانش، جمالی است که پنهان نمی ماند.
ـ امام علی(ع): دانش، برترین زیور و عطاست.
ـ امام علی(ع): در شرافت دانش همین بـس که کسی هم که آن را نیک نمی داند،

ادعایش می کند و هرگاه به آن منسوب گردد شادمان میشود .

ـ امام علی(ع): ارزش هر انسان را دانش و خردش خبر می دهد.

ـ پیامبر(ص): خیر دنیا و آخرت، با دانش، و شرّ دنیا و آخرت، با نادانی است.
ـ امام علی(ع): دانش، افتاده را بر میکشد و ترکش، بلند مرتبه را پست سازد.
ـ امام علی(ع): آنکه با دانش دارایی نیافت، از آن زیبایی یافت.
ـ امام علی(ع): نادانیِ توانگر، وی را پست سازد و دانش نادار، او را برافرازد.
ـ امام علی(ع): قدر و منزلت را جستم و آن را جز با دانش نیافتم.

دانش بیاموزید تا منزلت شما در دو سرا بزرگ شود.

ـ پیامبر(ص): خداوند بنده ای را خوار نکرد، مگر آنکه دانش را از او دریغ داشت.
ـ امام علی(ع): برای سرافرازی، دانش بس است.
ـ امام علی(ع): اندکی دانش، نادانی بسیار را می زداید.
ـ امام علی(ع): آنکـه با دانش خـود بـه پیکـار بـا نادانیش برخیـزد،

به بالاترین خوشبختی می رسد.

ـ امام علی(ع): دانش، زنده کننده جان و روشنی بخش خرد و کشنده نادانی است.
ـ امام علی(ع): دانش، زندگی و درمان است.
ـ امام علی(ع): دانش اندوزید تا به شما حیات بخشد.
ـ امام علی(ع): دانش، زندگی دلها و چراغهای دیدگان است.
ـ امام علی(ع): دانش فراگیرید؛ چرا که در تنهایی، همدم و

در غربت، همره و در خلوت، هم صحبت است.

ـ امام علی(ع): دانش، زینت حسب و نسب است.
ـ امام علی(ع): دانش، والاترین هدایت است.
ـ امام علی(ع): دانش، بهترین راهنماست.
ـ امام علی(ع): تاریکی در نادانی و روشنایی در دانش است.


از کتاب « حکمت و علم در قرآن و حدیث » تالیف ری شهری :


ـ امام علی(ع): دانش، برترین شرف است.

ـ امام علی(ع): عزّتی والاتر از دانش نیست.
ـ امام علی(ع): دانش، بالاترین رستگاری است.
ـ امام علی(ع): دانش، بزرگی و نادانی، گمراهی است.
ـ امام علی(ع): نهایت فضیلتها، دانش است.
ـ امام علی(ع): بزرگترین سرمایه، دانش است.
ـ امام علی(ع): آنکه جامه دانش بپوشد، عیبش از مردم نهان ماند.
ـ امام علی(ع): بزرگترین گنج، دانش است.
ـ امام علی(ع): بالاترین ذخیره، دانش است.
ـ امام علی(ع): با دانش همراه باش که میراثی ارجمند است.

ـ چهار راهب نزد علی(ع) آمدند تا او را بیازمایند. با هم گفتند: یک سؤال را با یک لفظ از او میپرسیم، اگر یک جواب داد، وی ناقص است. یکی از آنها داخل شد و پرسید: گردآوری مال بهتر است یا گردآوری دانش ؟ فرمود: البته گردآوری دانش ؛ زیرا مال با دهش، کاهش گیرد ولی دانش، افزایش یابد. فرد دوم وارد شد وهمین را پرسید. حضرت پاسخ داد: البته دانش؛ چرا که دانش، دارنده اش را نگهداری می کند ودارنده مال به نگهداری مالش مشغول است. آنگاه سومی داخل شد وهمین پرسش را کرد. حضرت فرمود: البته دانش ؛ زیرا آن کس که به گردآوری دانش پردازد، فروتنی اش افزون شود وآن کس که به جمع آوری مال سرگرم شود، تکبرش فزون گردد. آن گاه فرد چهارم وارد شد وهمان سؤال را طرح کرد. امام فرمود: البته دانش بهتر است؛ زیرا کسی که در گردآوری دانش بکوشد، دوستانش زیاد شوند وآنکه به ثروت اندوزی پردازد، دشمنانش فراوان گردند.


چند حدیث دیگر :

عقل محبوبترین مخلوق است که خداوند آنرا فقط در بین دوستداران خود تکامل می بخشد.(2)

عقل بهترین عامل برای عبادت خداوند است.(3)

عقل مهمترین عامل برای عبادت خداوند است. (4)

عقل نماینده خداوند و پیام رسان حق و حقیقت است.(5)

پیامبران ،عاقلترین مردم زمان خویش هستند بعثت آنها مرهون کمال عقلی آنهاست.(6)

مهمترین هدف بعثت پیامبران دعوت به عقل ورزی در معرفت خداوند و تربیت عقل است.(7)

عقل حجت و راهنمای درونی و انبیاء و ائمه (ع) حجت و راهنمای بیرونی خدا هستند.(8)

عقل مخاطب امر و نهی الهی و مبنا و ملاک ثواب و عقاب خداوند است.(9)

دینداری و بر خورداری از دین سالم، مرهون عقل و تربیت عقل است.(10)

اصل و حقیقت انسان را عقل او تشکیل می دهد.(11)

فلاح و رستگاری در گرو عقل ورزی است.(12)

با نیروی فهم و تفکر عقل می توان بر مشکلات روزگار فائق آمد.(13)


منابع :

2- اصول کافی ،ج 1، باب عقل و جهل ،روایت 1

3- غررالحکم ،ص51

4- امام موسی کاظم (ع)،فقره 28 ،روایت هشام

5- میزان الحکمه،ج6 ،ماده عقل

6- تحف العقول،ص463

7- نهج البلاغه،خطبه اول

8- امام موسی کاظم(ع)،فقره 15،روایت هشام

9- اصول کافی ،ج1،باب عقل وجهل،روایت1

10- اصول کافی ،ج1،باب عقل وجهل،روایت6

11- بحار الانوار،ج1،ص82

12- اصول کافی ،ج1،باب عقل وجهل،روایت 29

13- بحار الانوار،ج87،ص7

 

چند لینک در این رابطه :


شهید مرتضی مطهری درباره تفاوت جایگاه عقل در اسلام و مسیحیت می‌نویسد:‌
یک حمایت فوق العاده ای از عقل را در متون اسلام می بینم و در هیچ دینی ... ( + )

مجموعه احادیث پیرامون اهمیت عقل در خوشبختی ( + )

تاکید اسلام بر جایگاه عقل در زندگی ( + ) ، ( + )

( نقش عقل در استنباط قواعد و مقررات حقوقی از دیدگاه اسلام ) : ( + )

گفتمان، جدل و استدلال در قرآن - (عقل وعاقل در قرآن و حدیث ) : ( + )

نگاهی اجمالی به معنا و انواع عقل در قرآن ( + )


حقوق زنان در قرآن   <<< مطلب قبلی :: مطلب بعدی >>>   ما و اسلام...